Het kan verkeren… (epigram 3.24)

undefined
Lever van Piacenza, replica (origineel ca. 100 v.Chr., archeologisch museum van Piacenza).

Een Etrurische priester (Lat haruspex) wil een bok slachten als offer voor Bacchus. Hij schakelt de hulp in van een boer, maar de slachting verloopt niet geheel als gepland…

3.24

Een bok, Bacchus, zat te knagen aan jouw gewijde plant (1)
en is even later – z’n verdiende straf! – als offer op je altaar beland.
Een Etrurische leverlezer, die het dier wou slachten,
besloot eerst op de hulp van een lompe boer te wachten.
Die moest met een scherpe sikkel de ballen afsnijden,
opdat het dier zou stoppen met een walgelijke stank af te scheiden.
De priester greep het dier vast, het verzette zich als gek,
maar hij plantte toen krachtdadig het mes in de nek.
De boer wilde op dat moment net toeslaan met zijn sikkel
en zag – grote schande! – een groot gezwel aan de snikkel. (2)
Ook die ballen moesten eraan geloven,
want díe – dacht hij – willen ze daarboven.
Dat was wellicht een ritueel uit een ver verleden.
Met zo’n offer waren de goden vast en zeker tevreden.
Het kan in het leven van een priester verkeren:
heb jij je samen met de bok laten castreren! (3)

Noten bij de tekst:
(1) De wijnrank: v1 vite… rosa.
(2) Over de hernia, waarmee men in de oudheid een verzakking van de ingewanden of het buikvlies aanduidde met desastreuze gevolgen voor de teelballen: zie ook epigram 10,56.
(3) Twee woordgrappen zijn gesneuveld. Nummer 1 : In het Latijn staat er letterlijk dat de priester uit Etrurië nu een ‘Gallus’ is geworden. ‘Gallus’ kan zowel een inwoner van Gallië aanduiden als een gecastreerde priester in de cultus van Cybele (Galli – Wikipedia). Nummer 2 : Het laatste vers luidt in een letterlijke weergave: terwijl je een bok slachtte, ben je zelf ‘een bok’ (caper) geworden. Het woord caper wordt ook gebruikt om een gecastreerde bok aan te duiden (Engels: a wether).

Post Tagged with

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *