Epigram boek IX.47

Hypocrisie, het is van alle tijden. In onderstaand epigram hekelt Martialis een zekere Pannychus, een soort van filosofische hipster die steeds de mond vol heeft van Griekse filosofen, maar zich schuldig maakt aan voze praktijken. Het epigram is omwille van twee redenen interessant: eerst en vooral maakt het duidelijk dat het cliché van de onverzorgde filosoof met lange haren en dito baard in de Oudheid reeds een cliché was (de woorden die Martialis gebruikt zijn o.a. ‘hirsutis’, ruig ; ‘hircosis’, stinkend zoals een bok en ‘pilosis’ , langharig; in de satiren van Juvenalis komen we net hetzelfde beeld tegen). Anderzijds biedt het ons ook een zeker inzicht in de seksuele moraal van die tijd, aangezien Pannychus zich door een andere man laat penetreren (en als we acht mogen slaan op de letterlijke betekenis van zijn naam gebeurde dat de hele nacht door), wat voor een vrijgeboren, volwassen, mannelijke burger in de Oudheid absoluut not done was, of in de woorden van Martialis: ‘turpe’, schandalig.

IX. 47

Als ik jou op je woord geloof,
ken jij elke Griekse filosoof.
Zelfs denkers die je niet hebt gelezen,
worden door jou schaamteloos geprezen.
Jij waant je Pythagoras’ volgeling en erfgenaam.
Door die lange baard acht je jezelf daartoe bekwaam.
Maar zelfs die stinkende bokken en dat langharig tuig,
vinden jouw praktijken schandalig en vuig.
Zeg eens, Pannychus, jij die elke filosofische stroming kent,
een lul in je gat, is dat ook een wijsgerige trend?